Web 3.0, semantik web yani “yapay zekalı web” demektir. Web 3.0, içerik kontrolünün insan elinden çıkarak yazılımların kontrolüne geçtiği dünyadır diyebiliriz. Öyle ki birbiri ile konuşan veritabanları sayesinde, bizim neyi sevip neyi sevmediğimizi anlayan ve buna göre içerik üreten bir web dünyasıdır. Bu dünyanın içinde internet olan tüm cihazları da kapsayacağını düşünürsek, Web 3.0’ı bizi anlayan robotik teknolojilerin bütünü olarak düşünebiliriz.
Tüm bu yeniliklerin temelinde, semantik web kavramı yatmaktadır. Semantik en yalın hali ile bir kelimenin içeridiği anlam demektir. Web 3.0’la beraber artık bir dökümanın sadece içerdiği kelimeler değil, aynı zamanda içerdiği “anlam” da anlaşılabilecek. Bu sayede arama motorları daha akıllı olacak, bizim aslında ne aramak istediğimizi, web sayfaının da aslında ne anlatmak istediğini anlam olarak da anlayabilecek.Semantik web, bir dökümanın anlamını anlayabilmek için bir dizi teknoloji kullanır. RDF/XML, N-Triples, N3 ve Turtle gibi teknolojiler bu mimarinin temellerini oluşturmaktadır.
Web 3.0 ın Gelişimi :
Web 1.0 kullanıcı ile yayıncının tek taraflı bir iletişim içinde olduğu bir dönemdi. İçeriği üreten yayıncı ürettiği şekliyle yayınlar, bu şekliyle içerik tüketirilirdi. İçerik kullanıcı yorumları ile zenginleşmez, olsa dahi içeriği zenginleştirecekek boyutta olmazdı.
Web 2.0 dönemi ki halen içinde bulunduğumuz, katılımcı ve paylaşımcı içerik dönemidir. Web 2.0 da içerik yayıncı veya katılımcılar tarafından üretilebilir. Kullanıcı yorumları ve tecrübeleri ile zenginleşir. Sürekli bir etkileşim ve canlılık söz konusudur. Daha gerçektir ve somut tecrübelere dayanır. Hayatımıza yoğun bir biçimde giren Facebook, Frienfeed, Twitter ve benzeri sosyal paylaşım siteleri buna iyi birer örnektir. Türkiye’de bu anlamda ilk ve başarılı Web 2.0 uygulamalarından biri www.itiraf.com dur mesela. Burada içeriği üreten de, tüketen de bizzat o sitenin kullanıcılardır.
Web 3.0 dönemi ise içeriğin de bizzat yazılımlar tarafından kullanıcıya özel üretildiği, içeriklerin anlam olarak da irdelendiği ve buna göre değerlendirildiği bir dönem olacak.
Yukarıdakilerin daha iyi anlaşılacağı bir örneği aşağıda inceleyelim.
WEB 1.0 : Gezgin bir kişinin, gezdiği ülkelerle ilgili fotoğraf ve tecrübelerini paylaştığı bir web sitesi web 1.0’a örnektir. Gezgin anılarını paylaşır, ziyaretçilerde bunu okurlar. İletişim tek taraflıdır.
WEB 2.0 : İnsanların gezi ve tatil anılarını, tecrübelerini paylaştıkları bir web sitesi Web 2.0’a örnektir. Bu web sitesinden bir otel, tatil beldesi veya ülke hakkında insanlar tecrübelerini paylaşır böylece ilgili konu hakkında gerçek tecrübelerden oluşan bir bilgi üretilir. Bu bilgiyi üreten ve tüketende bizzat o sitenin ziyaretçileridir.
WEB 3.0 : İnternet üzerinden en çok tercih edilen, en olumlu yorumları alan otelleri otomatik olarak tespit edip, ana sayfasında gösteren bir tatil sitesi düşünün. Ya da google treds ve benzeri analiz araçlarının API si ile arama trendlerine göre mevsime bağlı olarak arama hacmi artan otel veya beldeleri tesipt eden ve buna göre de ana sayfa içeriğini düzenleyen br web sitesi. Bu şekilde çalışan bir web sitesi şu an varmı bilmiyorum ancak olsa bu Web 3.0’a iyi bir örnek olurdu.
Yukarıdaki grafikte öngörüye göre 2000 – 2010 yılları atası Web 2.0 ın hüküm süredüğü yıllar olacak. 2010 ila 2020 arası ise Web 3.0 ın hayatımıza girdiği yıllar olması bekleniyor. 2010 yıllarının başlarında henüz çok az web 3.0 uygulamasının olmasına bakarak, bana uzunca bir süre Web 2.0 dönemini yaşarız gibi geliyor.
Geri izleme: WEB 3.0′a Doğru, Dijital Reklam 3.0 | MoreClick Blog
Geri izleme: Volkan İnanç Blog » Blog Archive » WEB 3.0′a Doğru, Dijital Reklam 3.0